Fotoğrafta Keskinlik ve Netlik Sağlamanın Yolları

[Kesim Reyiz]

1-Keskinlik ya da çözme gücü nedir?
MTF ile ifade edilen çözme gücü, bir objenin sahip olduğu kontrastın ne kadarının üretilen görüntüye aktarılabildiğidir.

MTF eskiden milimetre başına okunabilen çizgi sayısı ile ölçülmeye çalışılırken görülen aksaklıklar üzerine bu ölçüm frekans ile yapılır oldu. Bu detaya fazla boğulmayacağız ama kısaca anlatmak gerekirse aralarında 1mm boşluk olan iki çizginin arasına bir çok çizgi çizeriz mesela 10 tane bunun fotoğrafını çektiğimizde o 10 çizgi birbirinden ayrı ayrı tane tane oluşturulabilmiş midir, bir lens 20 çizgiyi tertemiz fotoğrafa aktarırken soft dediğimiz başka bir lens mesela 8 çizgiden sonra anlaşılmaz hale gelebilmektedir.
Şu görsel daha iyi anlatacaktır durumu:

test.jpg (75.82 KiB)

EXIF-Data show/hide

Original image recording time:

2013:03:24 09:46:04

Image taken on:

Pzr Mar 24, 2013 7:46 am

Focus length:

420 mm

Shutter speed:

1/125 Sec

F-number:

f/4

ISO speed rating:

400

Whitebalance:

Auto

Flash:

Flash did not fire, compulsory flash mode

Camera-manufacturer:

SONY

Camera-model:

SLT-A99V

Exposure program:

Aperture priority

Exposure bias:

7/10 EV

Metering mode:

Pattern

Keskin fotoğraf istiyorsak, yüksek çözme gücü olan lenslerden edinmemiz şart

2-Lensin en başarılı olduğu yer neresidir?
Her lensin belirli bir başarı aralığı vardır. Yani sahip olduğu kaliteyi en üst seviyede verebildiği aralık. Bu da lensine göre değişmek ile beraber sahip olduğu en geniş diyafram değerinin 1 ya da 2 stop üzeri ile eğer zumlu ise lensine göre değişen bir aralıktadır. Bunu, düşündüğünüz lensin teknik incelemelerine bakarak öğrenebilirsiniz.
Örnekle konuşacak olursak,

Nikon 24-70 lens 24mm ile 35 mm arasında ve f 5,6 ile 8 arasında en keskin değerleri vermektedir.

Görsel gelsin.
nikon 24-70 35mm de şu sonucu verirken,

nikon_24_70_graph_35mm.jpg (45.41 KiB)

70mm de şu sonucu vermektedir:

nikon_24_70_graph_70mm.jpg (43.66 KiB)

Bu lenste en keskin sonucu 35mm f:4 te alırmışız.

Keskin fotoğraf istiyorsak, lensi doğru değerlerde kullanmamız şart

3-Işık.
Işık fotoğrafın olmazsa olmazıdır. Foto zaten ışık demektir. Doğru,yeterli ve dengeli bir ışık keskinlik için en önemli etkenlerden biridir. Bu sebeple fotoğrafın en cafcaflı konusu olan ışık konusunu öğrenip en iyi ve doğru şekilde kullanmayı öğrenmemiz şarttır. Işık konusu başlıbaşına bir yazı konusu olup iki satırda geçiştiremeyiz.
Ancak keskinlik ile ilgili sorunların büyük sebebi ışık yetersizliğidir. Işık deyince iso yu da unutmamak lazım, ışık azaldıkça yüklendiğimiz iso hem keskinliği hem dinamik aralığı öldürür.
iso temiz fotoğrafın katilidir.

Keskin fotoğraf istiyorsak, doğru , düzgün ve yeterli ışıklandırma şart.

4-Titreşim.
Çekim yaparken mutlaka karşılaştığımız bir sorun da titreşim ya da hareket. Hem makineyi tutan elimiz hem de resmini çekeceğimiz cisim/modelin kıpırdaması hareket etmesi şeklinde karşımıza çıkar. Elimizin titreşimi fotoğrafta başarıyı etkileyen/berbat eden önemli bir faktördür. Bunun önüne yüksek enstantane hızı ve titreşim engelleyicili lenslerle kısmen geçebiliriz. Kısmen diyorum çünkü ne yaparsanız yapın elimiz titriyor. Siz enstantaneyi yükseltmekle yalnızca fotoğrafa yansıyan sürüklenmeyi azaltıyorsunuz, ama o titreme mikroskobik de olsa yansır o fotoğrafa. Düşük enstantanede sürüklenme ya da titreşim olmuş değimiz şey, yüksek enstantanede keskinlik kaybı gibi görünecek. Çünkü ne yaparsan yap titreşim var. Hatta titreşim engelleyicinin kendisi bile bir titreşim nedenidir. özellikle uzun pozlamada bu özellik kapatılmalıdır.

Sürekli tripodla gezme şansımız olmadığına göre biraz tutuş/nefes egzersizi yapacağız, makineyi doğru tutmayı , çekim yaparken nefes kontrolümüzü geliştirip biraz lensin titreşim engelleyicisine biraz da enstantaneye güveneceğiz. Aslolan sabit çekimdir. İnternette gördüğünüz o güzel fotolar doğru ışıkta sabit çekimle yapılmışlardır.
Elle çekim yaparken ne yaparsanız yapın, bir miktar titreşim olacak, bu da keskinlik kaybı demektir.

Doğru tutuş için vizörden bakarken dirsekler vücuda yapışık nefesi tutarak deklanşöre basmalıyız. Lensin ucu uzun ve ağırsa lensin ucunun altından tutmakta veya varsa bir yere dayamakta fayda var.

Keskin fotoğraf istiyorsak, hem makinenin hem de fotoğrafı çekilen objenin salınımının önüne geçmemiz şart.

5-Doğru odaklama.
Bu da dertlerden biri. Özellikle dar net alanda çalışırken bir miktar odak hatası yaparız. Bu makine/lensten olabileceği gibi, doğru tutuş yapamamaktan da kaynaklanabilir. Çekimden hemen sonra net alanın tam istediğimiz yerde olup olmadığını kontrol etmemiz, evde hayal kırıklığına uğramamızı engeller. 1,4-1,8 gibi diyaframda, 200-300 mm gibi odaklarda çalışıyorsak ve objeye yakınsak net alan daralacaktır.
Mesela model çekiyorsak göze netlememiz gerekir. Çekimden hemen sonra makineden resmi büyütüp burunla kulak arasında net alan tam göz hizasında mı kontrol edelim. Netleme hafif önde veya arkada ise göz, net alanın sınırında kalacak bu da cam gibi pırıl pırıl gözbebeklerinin bulanık buğulu görünmesine neden olacaktır. Bu da bir keskinlik kaybıdır.
Diğer bir konu çok noktadan netleme ve tek noktadan netleme. Çok gerekmedikçe çok noktadan netlemeyi kapatıp tek noktadan netlemeye alırsak makinenin kafasına göre odak seçmesine, modelin gözü yerine arkadaki dallara odaklamasına engel olmuş oluruz.
Makineler de lensler de zamanla yıpranır bu da doğru odaklamayı etkiler. Bir lens aldığımızda ilk önce doğru yere odaklıyor mu kontrol edip varsa makinenizde af tuning / micro adjutment gibi özelliklerle doğru netlemesini sağlayın, makinenizde yok ve lensiniz doğru netlemiyorsa serviste ayarlatabilirsiniz.

Yetiş görsel abi:

Ekran Alıntısı.JPG (33.13 KiB)

EXIF-Data show/hide

Original image recording time:

2019:02:22 11:03:13

Image taken on:

Cum Şub 22, 2019 8:03 am

Keskin fotoğraf istiyorsak,doğru odaklama şart.

6-Mesafe.
Keskinliği etkileyen bir diğer konu da mesafe. Günlük hayatımızda da yaşadığımız üzere mesafe arttıkça görme kabiliyetimiz azalır. Bu durum lenslerde de geçerli. Bunu bir miktar optik zumla aşabiliyoruz ancak mesafe arttıkça lens ile obje arasına giren hava tabakası kalınlaştığı için uzak mesafelerde ister istemez keskinlik kaybı olmaktadır.
Yakın mesafelerde ise hava tabakası gözardı edilebilir seviyelerde olmakla beraber gözümüz ve sensörümüz objeden gelen ışığı algıladığı için 1m deki obje ile 3 metredeki obje arasında yine bir keskinlik farkı olacak, yakın mesafelerde daha keskin bir görüntü elde edeceğiz. yakın çekim yapan makro lenslerin bir avantajı da budur.

Mesafe arttıkça keskinlik azalır.

[Cag_a_taY]

Ellerine sağlık @Kesim Reyiz, çok faydalı bir konu daha