Fotoğraflarınızın Daha İyi Gözükmesini Sağlayacak Basit Kompozisyon İpuçları

[Cag_a_taY]

Fotoğrafçılığı öğrenirken, ilk keşfetmeniz gereken şeylerden bir tanesi, bir fotoğrafı nasıl kompoze edeceğinizdir.

Buradaki problem, okuduğunuz onca kompozisyon bilgisini fotoğrafçılığınıza nasıl aktaracağınızdır.

Tabi, her durum farklı ve her farklı olan durum da kendine has bir kompozisyon gerektirecektir ama yine de, size yardımcı olacak birkaç temel noktanın var olduğunu bilmenizi isterim.

1/3 kuralı veya altın oran gibi tekniklerle de başarılı kompozisyonlar kurulabilir ancak, daha basit ipuçları ile çok fazla tekniğe dalmadan ve daha akıllıca yaklaşımlarla amacımıza ulaşmak da mümkün.

İpuçlarımıza geçmeden önce, kompozisyonun da basit tanımını yapalım;

Kompozisyon; bir fotoğrafı oluşturan tüm etkenlerin bir araya gelmesinden doğan sonuçtur. Bu sonucu güzel kılmak için belli başlı teknikleri uygulamak menfaatinize olacaktır.

Amerikalı ünlü fotoğrafçı Ansel Adams’ın da dediği gibi, fotoğraf çekilmez, yapılır.

ACELE ETMEYİN

Evet, fotoğrafta ışık önemli ve ışığı kaçırmamak için çok da fazla sallanmamak gerekir ama biraz sakin olarak, zamanınızı değerlendirerek, düşünerek ve planlayarak daha güzel fotoğraflar elde edeceğinizi garanti edebilirim. Bu zamanınızı ise en iyi kompozisyonu arayarak geçirebilirsiniz.

KOMPOZİSYONU ARAYIN

Her ne kadar forumumuzun adı VizördenBak olsa da, nasıl bir fotoğrafın daha iyi durabileceğini görebilmek için kendinizi hemen makinenizin vizörü ile kısıtlamayın. (y)

Fotoğrafını çekeceğiniz alanı veya modeli, makineyi gözünüze götürmeden önce, çıplak gözle, eğilerek veya varsa, emniyetli olduğuna emin olduğunuz yüksek bir noktaya çıkarak, buna müsaade eden bir konuysa, farklı açılarını görebilmek için modelinizin etrafında dönerek incelemek, daha iyi bir fotoğraf oluşturabilmeniz için size, makine ile olan münasebetiniz öncesi fikir verecektir.

Örneğin bir manzara fotoğrafı çekecekseniz. Hemen gidip de, bulunduğunuz noktadaki görüntüyü makinenizin hafıza kartına işleme aceleciliğinde davranmayın. Biraz dolanın ve size, “iyi ki az önceki noktadan çekmemişim” dedirtecek farklı bir bakış açısı bulup bulamayacağınıza bakın.

Çoğu zaman, birkaç adım sağa veya sola gitmek dahi, fotoğrafınızın kompozisyonunu önemli ölçüde etkileyebilmektedir, bunu unutmayın.

Bu arayışınız esnasında, elimizdeki makinenin tüm ağırlığıyla cebelleşmektense, artık hepimizin sahip olduğuna inandığım akıllı telefonlardan faydalanmak, düşündüğünüzden çok daha pratik olacaktır.

Kamerasını aktifleştirdiğiniz telefonunuzu serbest bir şekilde ve hiç yorulmadan, yukarı, aşağı, sağa, sola oynatarak, kompozisyonun hangi açı ile daha iyi olabileceğini bulabilirsiniz.

Buna ek olarak, fotoğrafınızın bağlayıcı noktası ya da başka bir değişle çapası olacak ilgi noktasını/alanını da bulmanız gerekmekte.

Bu önemlidir çünkü örneğin; çoğu yeni başlayan fotoğrafçı, batmakta olan bir güneşi gördüğünde sadece gökyüzünü çekme eğilimindedir. Oysaki kocaman bir gökyüzünde küçücük bir güneşin olduğu fotoğraf, sizin çıplak gözle görüp de etkilendiğiniz ortamı fotoğrafa aktaramamanız anlamına gelecektir.

Sizi o fotoğrafı çekmeye teşvik eden olayın sadece güneş değil, o güneşin batışı ile birlikte etrafında bulunan objelerin aldığı renk vs. olduğunu aklınızdan çıkartmamanız gerekir.

Bu sebeple, Bunun yerinde, bu güzel gün batımına tanıklı eden diğer objeleri de kadrajınıza dâhil etmek, kompozisyon açısından daha zengin bir fotoğraf yakalamanıza vesile olacaktır.

Örneğin, fotoğrafı sadece bu şekilde çekmek yerine;

1.jpg (50.64 KiB)

Etraftaki çiçeklerden, iskeleden ve deniz ile üzerindeki yansımalardan da faydalanmak fotoğrafınıza kalite katacaktır.

2.jpg (202.07 KiB)

DESENLERE / ÇİZGİLERE / ŞEKİLLERE DİKKAT EDİN

Fotoğraflarınızın içine desenleri/çizgileri/şekilleri dâhil etmek çok iyi bir fikirdir zira gözlerimizin en çok ilgisini, doğası gereği, desenler ve şekiller çeker.

Desenler ve şekiller sadece görsel birer uyaran değil, insanların, anlatmak istediğiniz ana konuya dikkatlerini çekecek kılavuz niteliğindedirler.

Aşağıdaki fotoğrafa bakacak olursak, tarladaki lavantalar hem göze hoş gelen bir simetri oluşturmuş, hem de perspektifin de etkisiyle, kadrajın ortasındaki ağaca dikkat çeken kılavuz çizgiler görevini görmüşlerdir.

3.jpg (172.14 KiB)

Bu tarzda çizgiler ve desenler, fotoğrafı incelemekte olan izleyicileri, aynı çizgi ve desenleri fotoğrafın diğer alanlarında arama eğilimine sokar ve gözün, kadrajın yukarısına doğru kaymasına ya da çizginin yönünde hareket etmesine sebep olur. Bu da, ilgiyi çekmek istediğiniz noktaya varılmasını kolaylaştırır.

Yazımın ilk başında dedim ya, 1/3 kuralı veya altın oran teknikleri de kullanılabilir diye ama bu fotoğraftan da göreceğiniz üzere, bu tekniklerin kullanılmaması, bir fotoğrafın güzel olmasına engel olmuyor.

Çizgileri ve şekilleri kullanmanın önemini şu şekilde de açıklayabiliriz. Bir kişinin fotoğrafını çektiğinizi düşünelim ve bu karede bembeyaz bir arka plan olsun. Yani sadece çektiğiniz kişi mevcut. Fotoğrafa bakan izleyici, çektiğiniz kişiye hemen odaklanacaktır ama kare içerisinde bakabileceği başka bir konu olmadığı için, fotoğrafa olan ilgisi hemen son bulacaktır. Ne var ki, çeşitli şekiller, çizgiler ve desenleri de fotoğrafa dâhil ederek, izleyen gözün kare içerisinde gezinmesine ve bu şekilleri, çizgileri veya desenleri takip etmesine olanak verip, fotoğrafa olan ilgi süresini uzatmak mümkündür.

BASİTLİK PEŞİNDE KOŞUN

Fotoğraflarınız ne kadar az karmaşık olursa, o kadar anlaşılır olur. Amacınız kompozisyon olarak karmaşıklığı anlatmak olmadığı sürece, basitlikten yana olmak sizin yararınıza olacaktır.

Aşağıdaki fotoğraflarda da görebileceğiniz üzere, hem basit fotoğraf konuları belirlenmiş hem de “basitlik” duygusunu arttırabilmek için, fotoğraflar renk karmaşasından kurtarılarak siyah beyaz olarak işlenmiş.

4.jpg (31.34 KiB)

5.jpg (49.27 KiB)

3 BOYUTTAN 2 BOYUTA GEÇİN

Pek anlamlı gelmemiş olabilir ama aslında iyi bir fotoğraf için çok önemli ipuçlarından biridir.

Gözlerimiz her şeyi 3 boyut ile görmeye alışmıştır. Yani perspektifi algılayabilir, uzaktakini ve yakındakini ayırabilir, ilgisini çeken noktaya anında odaklanıp daha sonradan o noktayı odak dışına koyup başka bir noktaya geçebilir.

En önemlisi, bir noktadan fotoğrafını çekeceğiniz nesneye veya manzaraya baktığınız zaman, gözleriniz o noktayı görmekle kalmaz, kafanızın en ufak bir hareketi ile değişen bakış açısına uygun olarak, önünüzdeki görseli 3 boyutlu olarak algılayabilmenizi sağlar. Bu sebeple, 3 boyutlu bir görüntünün fotoğrafını çekmeden önceki heyecanınız ile fotoğrafı çektikten sonra karşılaştığınız 2 boyutlu resmin verdiği hayal kırıklığı arasında müthiş bir bağlantı vardır.

Fotoğrafçının başarılı olması, ancak, o gördüğü 3 boyutu, aynı duyguyu yaşatabilecek şekilde 2 boyut halinde fotoğrafa yansıtmasıyla mümkün olabilir. Bunu da ışığı doğru kullanarak yapabiliriz.

Işık yerine kar ile örnek vereyim;

Üzerinde hiç kar olmayan bir ağaca baktığımızda bu şekilde gözüküyor. Yani 3 boyut duygusunu güçlendirecek bir kontrast veya doku göremiyoruz.

6.jpg (120.62 KiB)

Ancak aynı ağaca kar faktörünü eklediğimizde, 3 boyutun nasıl oluştuğunu, bu 3 boyut etkisini arttıran dokunun ve kontrastın nasıl ortaya çıktığını görmek mümkün.

7.jpg (116.95 KiB)

Şimdi karın yerine ışığı koyalım. Işık doğru şekilde kullanılırsa, aynı etkiyi yaratacaktır. Sebebi ise, ışık kaynağına maruz kalan kısımlar karlı bölge gibi aydınlık, gölgede kalan kısımlar ise karanlık kalacaktır. Bu da çekilen konudaki boyut etkisini arttıracak bir faktördür.

Işığa ek olarak, sis gibi doğa olaylarını da işin içine eklediğimizde, ortaya çıkan sonuçlar, ordaymışçasına baktığınız fotoğraflar olacaktır. Aynı aşağıdaki iki fotoğraf arasındaki 3 boyut hissiyat farkında olduğu gibi;

8.jpg (235.58 KiB)

9.jpg (108.93 KiB)

FAZLALIKLARDAN KURTULUN

Fotoğrafınızı çekerken, kadrajınıza giren, çer çöp ne varsa bunlardan kurtulun.

Eğer elinizle alabileceğiniz ufaklıkta dikkat dağıtan bir unsursa bununla uğraşmayın, fotoğrafınızı editlerken kolayca kurtulabilirsiniz, ne var ki, tabela, kadrajı bozan ağaç, konuyla ilgisi olmayan bir insan tarzı şeyleri kadrajınıza dâhil etmeden kompozisyonunuzu oluşturup fotoğrafınızı çekmeniz daha doğru olacaktır.

Fazlalıklar illa çer çöp olmak zorunda değil. Kadrajdaki fazla boşluklar da gereksiz yer kaplamakta ve fotoğrafın etkili olmasına engel olabilmektedir.

Çekim esnasında kadrajın köşelerinde olan fazlalıklardan kurtulamayacak bir noktadan çekim yapıyorsanız, editleme aşamasında fotoğrafınızı, o gereksiz ve dikkat dağıtan bölümler kadraj dışında kalacak şekilde crop (kırpma) yapabilirsiniz.

Bu konuyu da örnek fotoğraflarla destekleyip sonsözüme geçiyorum;

10.jpg (100.93 KiB)

11.jpg (117.66 KiB)

SONSÖZ

Unutulmamalıdır ki, kompozisyon bir teknikten ötedir. Sakin olmalı, acele etmemeli ve güzel bir kompozisyona sahip fotoğraf için, etrafınızdaki elementleri en doğru şekilde kadraja nasıl dâhil edebileceğinizi iyi düşünmeniz gerekmektedir.

Dijitalleşen dünyada, artık beğenilmeyen fotoğrafı anında silip yenisini çekme lüksümüz olması güzel bir şey olduğu kadar, fotoğrafçılığa yeni başlayan kişilerin tembelleşmesine de sebep olmaktadır.

Günümüz şartlarında normal sayılan, düşünmeden çekme alışkanlığı yerine, çektiğiniz her fotoğrafın nasıl çıkacağını görmek için, saatler süren karanlık oda, yıkama vs. işlemlerinin olduğu dönemlerdeymişçesine, 2 düşünüp 1 çekmek her zaman daha hızlı gelişmenizi sağlayacaktır.

Umarım faydalı bilgiler verebilmişimdir. Aklınıza takılan veya eklemek istediğiniz birşey olursa lütfen çekinmeyin.

Saygılar,
Cag_a_taY